Nama Saintifik Pokok Mata Kucing: Dimocarpus longan subsp. malesianus
Nama saintifik pokok mata kucing adalah *Dimocarpus longan subsp. malesianus*, sejenis tumbuhan dalam keluarga Sapindaceae yang menghasilkan buah-buahan kecil yang manis dan enak. Pokok ini dikenali dengan nama yang berbeza mengikut wilayah, tetapi di Malaysia, ia popular dengan panggilan “mata kucing” kerana rupanya yang seakan-akan mata kucing. Ia berbeza daripada buah longan biasa yang juga mempunyai nama saintifik yang hampir sama.
Asal Usul dan Taburan Pokok Mata Kucing
Pokok mata kucing berasal dari kawasan Asia Tenggara, termasuk Malaysia, Indonesia, Thailand, dan negara-negara sekitarnya. Tumbuhan ini biasanya tumbuh di kawasan beriklim tropika yang mempunyai curah hujan yang tinggi. Ia sering dijumpai di kawasan hutan dan juga ditanam secara komersial untuk buahnya.
Habitat Semula Jadi
Pokok ini gemar kepada tanah yang subur dan saliran yang baik. Oleh itu, keadaan ini membolehkannya tumbuh dengan baik di kawasan hutan hujan tropika yang lembap. Kedudukannya yang strategik dalam ekosistem memainkan peranan penting dalam menyediakan makanan dan tempat perlindungan kepada pelbagai jenis hidupan liar.
Penanaman Komersial
Permintaan terhadap buah mata kucing yang semakin meningkat mendorong kepada penanaman komersial yang meluas. Ia ditanam di ladang-ladang buah-buahan. Hal ini menyumbang kepada ekonomi tempatan dan juga menyediakan peluang pekerjaan kepada penduduk.
Ciri-ciri Botani *Dimocarpus longan subsp. malesianus*
Pokok mata kucing merupakan pokok saka yang boleh mencapai ketinggian sehingga 15-20 meter. Daunnya majmuk pinnate dengan anak daun berbentuk lonjong. Buahnya berbentuk bulat kecil, berwarna coklat kekuningan, dan mempunyai isi yang putih lut sinar yang manis. Biji buahnya berwarna hitam dan berkilat.
Struktur Daun dan Batang
Daunnya yang majmuk memaksimumkan penyerapan cahaya matahari untuk fotosintesis. Batangnya yang kuat dan teguh menyokong keseluruhan struktur pokok, membolehkannya menahan tiupan angin kencang dan cuaca buruk.
Buah dan Biji
Buah *Dimocarpus longan subsp. malesianus* kaya dengan vitamin dan mineral. Bijinya pula, walaupun tidak boleh dimakan, mempunyai ciri-ciri tertentu yang sedang dikaji untuk kegunaan lain. Struktur buah dan biji memainkan peranan dalam penyebaran benih pokok mata kucing.
Khasiat dan Kegunaan Pokok Mata Kucing
Buah mata kucing bukan sahaja enak tetapi juga mempunyai khasiat yang bermanfaat untuk kesihatan. Ia kaya dengan vitamin C, antioksidan, dan mineral seperti kalium dan magnesium. Ia sering dimakan segar atau diproses menjadi jus dan makanan ringan.
Manfaat Kesihatan
Pengambilan buah mata kucing dikaitkan dengan peningkatan sistem imun dan pencegahan penyakit kronik. Antioksidan yang terkandung di dalamnya membantu melindungi sel-sel badan daripada kerosakan akibat radikal bebas. Kajian menunjukkan kandungan Vitamin C yang tinggi di dalam buahnya membantu meningkatkan daya tahan badan.
Kegunaan Tradisional
Dalam perubatan tradisional, bahagian-bahagian pokok seperti daun dan akar kadang-kala digunakan untuk merawat penyakit tertentu. Ekstrak daun *Dimocarpus longan subsp. malesianus* dikatakan mempunyai sifat anti-radang dan antibakteria. Walau bagaimanapun, penyelidikan lanjut diperlukan untuk mengesahkan keberkesanannya.
Penjagaan dan Pembiakan Pokok Mata Kucing
Penjagaan pokok mata kucing melibatkan penyiraman yang mencukupi, pembajaan, dan pemangkasan. Pokok ini memerlukan tanah yang subur dan saliran yang baik untuk tumbuh dengan baik. Pembiakan boleh dilakukan melalui biji benih atau cantuman.
Teknik Penjagaan
Penyiraman yang konsisten penting terutamanya semasa musim kemarau. Pembajaan yang berkala dengan baja yang sesuai membantu meningkatkan hasil buah dan kesihatan pokok. Pemangkasan juga perlu dilakukan untuk memastikan bentuk pokok yang baik dan menggalakkan pengudaraan.
Kaedah Pembiakan
Pembiakan melalui biji benih memerlukan masa yang lebih lama untuk pokok berbuah. Cantuman pula membolehkan pokok berbuah dalam masa yang lebih singkat. Pilih kaedah pembiakan yang sesuai dengan keperluan dan sumber yang ada.
